Danh Sách Một Số Loài Thú Quý Hiếm Nổi Bật Trong Sách Đỏ Việt Nam

1. Voọc mũi hếch (Tonkin Snub-nosed Monkey) (Rhinopithecus avunculus)

Phân bố: Khu vực núi phía Bắc Việt Nam (Hà Giang, Tuyên Quang).
Mô tả: Loài linh trưởng đặc hữu của Việt Nam, với đặc điểm mũi hếch và bộ lông trắng-đen.
Tình trạng bảo tồn: Cực kỳ nguy cấp (CR - Critically Endangered).
Nguy cơ: Mất môi trường sống do phá rừng và săn bắt trái phép.

2. Vượn đen tuyền (Black Crested Gibbon) (Nomascus concolor)

Phân bố: Tây Bắc Việt Nam.
Mô tả: Loài vượn có bộ lông đen tuyền và tiếng hót đặc trưng, sống trên các tán rừng cao.
Tình trạng bảo tồn: Cực kỳ nguy cấp (CR - Critically Endangered).
Nguy cơ: Săn bắt và mất môi trường sống.

3. Tê giác một sừng (Javan Rhinoceros) (Rhinoceros sondaicus annamiticus)

Phân bố: Trước đây phân bố ở nhiều nơi tại miền Nam Việt Nam, nhưng hiện đã tuyệt chủng tại Việt Nam từ năm 2010.
Mô tả: Loài tê giác quý hiếm với chỉ một sừng, là loài động vật lớn nhất trong rừng.
Tình trạng bảo tồn: Đã tuyệt chủng ở Việt Nam (EX - Extinct in Vietnam).
Nguy cơ: Bị săn bắt để lấy sừng.

4. Hổ Đông Dương (Indochinese Tiger) (Panthera tigris corbetti)

Phân bố: Rừng sâu ở các tỉnh miền Trung và miền Nam Việt Nam.
Mô tả: Hổ Đông Dương có bộ lông vàng sọc đen đặc trưng, là loài thú săn mồi lớn nhất còn lại ở Việt Nam.
Tình trạng bảo tồn: Cực kỳ nguy cấp (CR - Critically Endangered).
Nguy cơ: Mất môi trường sống và bị săn bắt lấy da, xương.

5. Sao la (Saola) (Pseudoryx nghetinhensis)

Phân bố: Miền Trung Việt Nam, đặc biệt ở dãy Trường Sơn.
Mô tả: Loài thú móng guốc có sừng thẳng, được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1992.
Tình trạng bảo tồn: Cực kỳ nguy cấp (CR - Critically Endangered).
Nguy cơ: Mất môi trường sống do nạn phá rừng và bị săn bắt.

6. Bò tót (Gaur) (Bos gaurus)

Phân bố: Các khu vực rừng nguyên sinh ở miền Trung và Nam Việt Nam.
Mô tả: Loài bò lớn nhất thế giới, nổi bật với thân hình to lớn và bộ lông đen bóng.
Tình trạng bảo tồn: Nguy cấp (EN - Endangered).
Nguy cơ: Săn bắn và mất môi trường sống.

7. Bò rừng (Banteng) (Bos javanicus)

Phân bố: Miền Nam và Tây Nguyên Việt Nam.
Mô tả: Loài bò có thân hình to khỏe, sống trong các khu rừng rậm nhiệt đới.
Tình trạng bảo tồn: Nguy cấp (EN - Endangered).
Nguy cơ: Săn bắt và mất môi trường sống.

8. Voi châu Á (Asian Elephant) (Elephas maximus)

Phân bố: Miền Trung và Tây Nguyên Việt Nam.
Mô tả: Loài voi lớn nhất ở châu Á, có thân hình to lớn, tai nhỏ và cặp ngà phát triển.
Tình trạng bảo tồn: Nguy cấp (EN - Endangered).
Nguy cơ: Mất môi trường sống, xung đột với con người và săn bắt lấy ngà.

9. Báo hoa mai (Leopard) (Panthera pardus)

Phân bố: Miền Trung và Tây Nguyên Việt Nam.
Mô tả: Loài báo với bộ lông vàng và những đốm đen đặc trưng, thường sống trong rừng rậm và các khu vực rừng núi.
Tình trạng bảo tồn: Nguy cấp (EN - Endangered).
Nguy cơ: Mất môi trường sống và săn bắt.

10. Cu li lớn (Bengal Slow Loris) (Nycticebus bengalensis)

Phân bố: Các khu rừng ẩm ướt ở miền Bắc và miền Trung Việt Nam.
Mô tả: Loài linh trưởng có mắt to, thân hình nhỏ và di chuyển chậm, thường sống trên cây.
Tình trạng bảo tồn: Dễ bị tổn thương (VU - Vulnerable).
Nguy cơ: Bị săn bắt làm thú cưng và mất môi trường sống.

11. Voọc chà vá chân nâu (Red-shanked Douc Langur) (Pygathrix nemaeus)

Phân bố: Miền Trung Việt Nam.
Mô tả: Loài linh trưởng có bộ lông màu sắc rực rỡ với phần chân màu nâu đỏ, mặt trắng.
Tình trạng bảo tồn: Nguy cấp (EN - Endangered).
Nguy cơ: Bị săn bắt và mất môi trường sống.

12. Cầy hương (Civet Cat) (Viverricula indica)

Phân bố: Khắp Việt Nam, từ miền Bắc đến miền Nam.
Mô tả: Loài thú ăn thịt cỡ nhỏ, có bộ lông với các sọc và đốm đen.
Tình trạng bảo tồn: Nguy cấp (EN - Endangered).
Nguy cơ: Bị săn bắt để lấy thịt và khai thác cà phê chồn.

13. Khỉ mặt đỏ (Stump-tailed Macaque) (Macaca arctoides)

Phân bố: Các khu rừng nhiệt đới ở miền Bắc và miền Trung Việt Nam.
Mô tả: Loài khỉ có mặt đỏ, lông nâu, thân hình to lớn, thường sống theo đàn.
Tình trạng bảo tồn: Dễ bị tổn thương (VU - Vulnerable).
Nguy cơ: Bị săn bắt và mất môi trường sống.

14. Chồn bay (Sunda Flying Lemur) (Galeopterus variegatus)

Phân bố: Khu vực miền Nam Việt Nam.
Mô tả: Loài thú có khả năng bay lượn từ cây này sang cây khác nhờ các màng da giữa các chân.
Tình trạng bảo tồn: Nguy cấp (EN - Endangered).
Nguy cơ: Mất môi trường sống do phá rừng.

15. Sóc bay đen (Black Flying Squirrel) (Petaurista niger)

Phân bố: Rừng núi phía Bắc và miền Trung Việt Nam.
Mô tả: Loài sóc có khả năng bay lượn với bộ lông đen tuyền.
Tình trạng bảo tồn: Nguy cấp (EN - Endangered).
Nguy cơ: Mất môi trường sống do khai thác gỗ.

Kết luận:

Các loài thú quý hiếm ở Việt Nam, đặc biệt là trong Sách đỏ, đang bị đe dọa nghiêm trọng do mất môi trường sống, săn bắt trái phép và xung đột với con người. Nhiều loài đã đạt đến ngưỡng cực kỳ nguy cấp, cần có các biện pháp bảo vệ và bảo tồn khẩn cấp để duy trì sự tồn tại của chúng.